Quy Trình Canh Chỉnh Mixer Chuyên Nghiệp Cho Bộ Dàn Hát Karaoke

MIXER HIỆN NAY LÀ MỘT THIẾT BỊ ĐANG ĐƯỢC SỬ DỤNG RẤT RỘNG RÃI 

NHƯNG...

ĐÂY LÀ MỘT THIẾT BỊ CŨNG HƠI PHỨC TẠP MỘT CHÚT NHƯ AMPLI NÊN CẦN ĐÒI HỎI NGƯỜI SỬ DỤNG CŨNG CẦN MỘT CHÚT KIẾN THỨC ĐỀ SỬ DỤNG CHÚNG 

VÀ CANH CHỈNH NHƯ THẾ NÀO ĐỀ CÓ ĐƯỢC âm thanh karaoke TỐT NHẤT THÌ CHÚNG TA CÙNG NHAU TÌM HIỂU NGAY SAU ĐÂY NHÉ

I/ Giai đoạn chuẩn bị

Giai đoạn chuẩn bị chỉnh mixer cho dàn hát karaoke

1. Hãy cắm các micro karaoke và các nhạc cụ theo thứ tự thích hợp nhất đối với từng người. Nhưng chú ý các micro nên ở một nhóm và nhạc cụ ở một nhóm.
2.Toàn bộ micro cắm vào jack XLR. Nếu micro là loại dynamic, đừng mở phantom power. Nhưng nếu micro là loại condenser, bạn phải mở phantom power và cắm vào ngõ XLR mới hoạt động được.
3. Nhạc cụ cắm vào jack 6 ly.
4. Nối Send Effect của Mixer vô input của Effect, và output của Effect vô Return của mixer.
5. Nối L/R master vô Equalizer.
6. Nối Aux out 1 - 2 vô hệ thống ampli-loa kiểm tra.
7. Nếu mixer của bạn có Subgroup, bạn hãy chia chúng theo theo từng nhóm (vd : Ca là nhóm 1,2; nhạc cụ là nhóm 3,4; Trống thùng là nhóm 5,6…)
8. Chỉnh toàn bộ Gain (trim) về vị trí nhỏ nhất (tối đa bên trái), kéo toàn bộ các fader volume ở mức nhỏ nhất
9.Đưa Equalizer của từng đường (Hi, Mid, Lo) về 0 (vị trí ngay giữa).
10.Vặn Aux, Effect, Monitor ….về vị trí nhỏ nhất
11.Chỉnh Pan của các kênh ngay giữa. Nếu bạn cắm stereo vào 2 kênh, chỉnh pan kênh 1 sang tận cùng bên trái, chỉnh pan kênh 2 sang tận cùng bên phải.

II/ Giai đoạn hai: chỉnh Gain và Volume:

Chỉnh Gain và Volume của mixer cho dàn hát karaoke

1. Đưa Master LR lên 0dB, và Subgroup lên -3 dB.
2. Bạn yêu cầu từng ca sĩ, từng nhạc cụ lần lượt thử theo thứ tự. Đừng bao giờ thử chung toàn bộ ca sĩ – dàn nhạc khi bạn chưa hoàn thành giai đoạn này.
3.Trong quá trình thử, bạn theo các bước sau :
a/ Đẩy Fader lên - 6 dB
b/ Yêu cầu ca sĩ / nhạc công thử mức trung bình và mức lớn nhất
c/ Tăng Gain lên từ từ cho đến khi nào đèn Clip bắt đầu báo đỏ. Lúc này bạn giảm xuống một ít là vừa, ngay cả khi lúc âm thanh lớn nhất cũng không được báo đỏ. Nếu Mixer có nút PFL thì thật là tuyệt : bạn nhấn nút này xuống, yêu cầu ca sĩ, nhạc công thử âm thanh ở các mức trung bình và lớn nhất, kế đến bạn tăng Gain cho đến khi nào 2 cột đèn LR báo đến 0dB (đối với mức lớn nhất) thì dừng lại.
Phải luôn nhớ rằng:
Trong bất kỳ tình huống nào, đèn đỏ báo Clip cũng không bao giờ được sáng đỏ.
Gain là định lượng mức vào, chứ không phải là nơi chỉnh to nhỏ. Vì vậy sau khi chỉnh Gain xong, đừng đụng đến nó nữa (trừ trường hợp ban nhạc thay đổi volume của họ).
Nếu muốn chỉnh to nhỏ, volume là nơi bạn cần phải chỉnh và luôn nhớ quy tắc Db.
Nút Pad: Nếu tín hiệu sau khi đã giảm hết gain mà vẫn còn báo đỏ, nhấn nút PAD xuống, ngay lập tức, tín hiệu sẽ bị giảm 20 dB.

III/ Chỉnh chất tiếng:

Chỉnh chất tiếng Mixer cho dàn hát karaoke 

Việc quan trọng nhất, lắng nghe âm thanh bị dư hay thiếu. Sau khi đã xác định đuợc chính xác vấn đề, bạn mới bắt đầu điều chỉnh.
Vị trí 0dB: Không có tác dụng, vặn qua phải tăng, vặn sang trái giảm.
* Chú ý các nút chỉnh:
1. Low : Thường cố định ở tần số 80Hz hay 100Hz : Tăng/giảm âm trầm. Giúp âm thanh có lực, ấm, đầy đặn nhưng nếu quá sẽ làm âm thanh tối, nghe không rõ, bị ù.
2. Mid : Thường cố định ở tần số 800 Hz, 1kHz hoặc 2 kHz. Tăng/giảm âm trung. Giúp âm thanh nghe rõ ràng, trung thực nhưng nếu tăng qúa sẽ làm âm thanh chói, bọng…Nếu giảm qúa sẽ làm âm thanh mờ, không nghe rõ từng chi tiết.
Bạn nên nhớ rằng hầu hết các giọng ca và nhạc cụ đều có tần số từ 200Hz đến 2kHz.
3. HI : Thường cố định ở tần số 8kHz hay 12kHz :
Tăng / giảm âm cao. Các chữ có “s, x, gi, tr, ch”, các nhạc cụ hihat, cymbal đều bị ảnh hưởng rất lớn bởi nút này. Nút HI giúp bạn có thể phân biệt được rõ ràng Sanh – Xanh – Tranh – Gianh – Chanh…, nghe êm tai, đuôi của tiếng Verb, Echo nghe rất tuyệt, nhưng nếu đưa lên quá sẽ dễ gây ra hú và đứt treble.
4. Mid Frequency:
Đối với những ai chưa có kinh nghiệm chỉnh âm thanh karaoke hay, Mixer có 3 tone là chọn lựa thích hợp nhất. Khi nào bạn nắm rõ tính chất của từng tần số, bạn hãy chọn EQ có thêm phần Frequency.
Frequency (Freq): thường là Mid Freq, nút này cho phép thay đổi tần số của phần Mid (tiếng trung) từ 200Hz đến 5kHz.
Nút này sẽ hoàn toàn không có tác dụng nếu bạn để nút Mid ở ngay giữa (0dB)
Nếu bạn tăng nút Mid lên 6 dB, có nghĩa bạn đã tăng tần số được xác định bởi nút Mid Freq lên 6dB. Và ngược lại.

Ví dụ : bạn để nút Mid Freq ở tần số 250 Hz, sau đó bạn giảm nút Mid xuống 3 dB, điều đó có nghĩa là bạn đã giảm 3 dB ở khoảng tần số 250 Hz.
Nếu bạn chưa có nhiều kinh nghiệm để chỉnh Mid Freq, hãy thử dùng cách này: đưa Mid lên +9dB, sau đó xoay dần nút Mid Freq từ trái sang phải từ từ, lắng nghe để tìm tần số nghe dở nhất (bạn phải làm đi làm lại nhiều lần). Sau đó, chỉ việc dùng nút Mid để cắt bớt tần số đó.

Chú ý:

Chú ý khi điều chỉnh Mixer cho dàn hát karaoke 

1/ Các fader của từng kênh luôn nhỏ hơn Subgroup, và Subgroup luôn nhỏ hơn Master. Nếu các bạn làm ngược lại, các bạn sẽ mất headroom.
2/ Luôn theo dõi hai cột đèn LR, đừng để cho chúng vượt quá 0dB (để khi ban nhạc bất ngờ đánh lớn hơn bình thường , thì ta vẫn còn khoản headroom dự trữ).
3/ Lúc nhạc cụ hay giọng ca nào solo chính, ta hãy đưa phần đó lên; còn nếu không thì lại giảm xuống.
4/ Lúc Micro không sử dụng, lập tức nhấn MUTE để tránh hú.
5/ Bạn luôn phải nhớ:
• Tăng / giảm 3dB là tăng / giảm độ lớn âm thanh một CHÚT
• Tăng / giảm 6dB là tăng / giảm độ lớn âm thanh mà ta có thể nhận biết rõ ràng.
• Tăng / giảm 10 dB là tăng / giảm độ lớn âm thanh GẤP ĐÔI / MỘT NỬA

5/ Bạn đừng cố gắng bắt hệ thống âm thanh của mình chịu đựng qúa sức khả năng của nó, nếu không thì bạn phải trả giá rất đắt cho một buổi biểu diễn không thành công và một ngày hôm sau đen tối.

6/ Cách điều chỉnh mixer cân đối về dải tần thì cần chú ý một vài điểm sau:
Với giọng hát nhiều âm bass và middle sẽ mang đến sự "truyền cảm" cao, dễ tác động đến tâm lý người nghe, vì vậy ca sỹ hát tốt ở dài tần này thường rất có lợi, chỉ cần thêm treble để giọng hát thêm hấp dẫn. Cần chú ý có thể bớt một chút bass và middle trên mixer xuống nếu cần để tránh feedback(các tiếng hú, rít) vì dư các tần số này. 
Giọng hát nhiều tiếng treble mang tới cho người nghe sự nhẹ nhàng, âm thanh trong trẻo. Tuy nhiên nếu nghe nhiều quá sẽ cảm thấy nhàm chán, vì vậy khi điều chỉnh mixer nên thêm bass và middle vào giọng hát dạng này để tiếng hát nghe đầy đặn hơn. Chú ý: với những người có giọng "the thé" thì có thêm bass và middle bao nhiêu cũng là thiếu, vì giọng hát người này thu vào micro không có dải tần đó, nên mixer không thể khuếch đại được tín hiệu của dải tần số này. Thêm bass và middle trong trường hợp này chỉ khiến dàn âm thanh dễ bi các tiếng feedback ngẫu nhiên. 
Ngoài ra với những loa cỡ lớn thường thiếu hụt ở dải tần số cao (khoảng từ 1kHz trở lên), vì vậy bạn nên điều chỉnh Equalizer tổng của micro ở dải tần này cao hơn để giọng hát trở nên hấp dẫn hơn. 

7/ Phân biệt giữa Echo và Reverb khi điều chỉnh mixer

Nhiều người thường bị lầm giữa 2 hiệu ứng này khi điều chỉnh mixer. Bạn cần hiểu rõ về 2 effect này để điều chỉnh giọng hát được tốt hơn. Trong khi Echo tạo tiếng giả vọng lại như khi bạn hét trong các hang động, thì Reverb/delay thể hiện sự ngân dài của âm thanh giúp giọng hát hay tiếng đàn thêm truyền cảm và có độ sâu nhiều hơn, đỡ tốn sức hơn khi hát.

Hầu hết các bộ dàn âm thanh karaoke gia đình hiện nay đều sử dụng hiệu ứng Echo và người sử dụng lầm tưởng rằng phải có effect này âm thanh mới hay hơn. Nhưng nó chỉ đúng với người...không biết hát. Thực tế nhiều Echo làm âm thanh thiếu sự rõ ràng, bị trùng lặp và trong các quán karaoke sử dụng để người hát nghe có vẻ "ảo" hơn. Còn đối với ca sỹ chuyên nghiệp khi hát live, hầu hết chỉ sử dụng rất rất ít Echo mà luôn có sự kết hợp giữa Echo, reverb/delay... để tạo sự hài hòa nhất trong tiếng hát.

8/ Xử lý compressor và limiter

Đây là 2 ứng dụng xử lý tín hiệu âm thanh rất quan trọng trong một chương trình, sự kiện. Bạn cần hiểu rằng giọng hát lẫn nhạc cụ không bao giờ "đều đều" mà sẽ mạnh nhẹ khác nhau tùy theo từng giai đoạn. Vì vậy người kỹ thuật viên thường điều chỉnh compressor ở các ngưỡng định sẵn, âm thanh to quá thì "kéo" xuống, nhỏ quá thì "nâng" lên. Tuy nhiên nếu không xử lý khéo léo, bạn sẽ làm mất đi tính "uyển chuyển" của âm thanh. Cách tốt nhất là nên chia compressor cho từng dải tần riêng biệt để kiểm soát hiệu quả và chi tiết hơn.

Còn với limiter âm thanh sẽ không vượt quá ngưỡng bạn cho phép, tránh hiện tượng "over" gây feedback hoặc vỡ tiếng, hư hỏng các thiết bị.

Trên đây là một vài thông tin nhỏ Âm Thanh Việt NamShop muốn chia sẻ đến các bạn. Cám ơn các bạn đã dành thời gian tham khảo bài đọc. Để hỗ trợ thêm về thiết bị âm thanh các bạn có thể gọi vào Hotline:0987.833.140 Âm Thanh Việt Nam sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi lúc, mọi nơi. Để được trải nghiệm sản phẩm thực tế. Âm Thanh Việt Nam xin mời quý khách hàng đến trải nghiệm miễn phí dòng các dòng sản phẩm về âm thanh các bạn có thể ghé tại Âm Thanh Việt Nam ở địa chỉ: 207 tân phước, p6, q10 ; hoặc 105 trần quang khải, P. tân định, Q1;hoặc 178 lâm văn bềnh, P. tân quy, Q7 HCM